Bilgi Evi

Kanunî Sultan Süleyman, 1495’de Trabzon’da doğdu. Babası Yavuz Sultan Selim, annesi Hafsa Sultan’dır. “Süleyman” ismi kendisine Kur’ân-ı Kerîm’den tefe’ül olunarak verildi. Adını Neml Sûresi’nin 30. âyet-i kerîmesindeki Hz. Süleyman’ın (a.s.) isminden aldı. Sanki bu isim, daha o anda, Şehzâde Süleymân’a lûtfedilecek olan dünya ve ukbâ saltanatlarını birleştiren bir ihtişâmın müjdesini de beraberinde taşıyordu.

Çocukluk yılları babasının sancak beyi olarak görev yaptığı Trabzon’da geçti. İlk eğitimini Trabzon sarayında kendisine tahsis edilen hocalardan aldı. Adı bilinen ilk hocası Hayreddin Efendi’dir. Evliya Çelebi’ye göre Trabzon’da iken süt kardeşi Kadı Ömer Efendi’nin oğlu Yahyâ ile (Beşiktaşlı Yahyâ Efendi) birlikte bir Rum’dan kuyumculuk öğrendi. On yaşına geldiğinde sancağa çıkması gerekirken muhtemelen II. Bayezid’in, oğulları tarafından sürekli şekilde baskı altında tutulması sebebiyle tayini gecikti. Şehzade Selim’in isteği üzerine birkaç defa fikir değiştiren Sultan II. Bayezit Süleyman’a Kefe sancağını verdi.

Şehzade Süleyman annesi, hocası ve lalası yanında olduğu halde gemiyle Trabzon’dan Kefe’ye gitti. Burada kaldığı süre zarfında babasının taht için mücadelelerine şahit oldu; onun tahtı elde edebilmek için giriştiği askerî hazırlıklara destek verdi. Babasının 1512’de tahta çıkışı kendisine gelecekteki iktidarın yolunu da açmış bulunuyordu. Nitekim Yavuz Sultan Selim’in cülûsundan az sonra İstanbul’a çağrıldı. Bir süre babasının amcalarıyla olan mücadelesini muhafazasıyla görevlendirildiği başşehirden takip etti ve onların bertaraf edilmesinin ardından yegâne taht vârisi sıfatıyla sancak beyi olarak Nisan 1513’te Manisa’ya gönderildi. Tahta çıkacağı 1520’ye kadar yaklaşık yedi yıl Manisa’da kalan Şehzade Süleyman, bu süre zarfında babasının seferleri dolayısıyla tahta vekâlet ve muhafaza göreviyle Edirne’de bulundu.

Yedinci Osmanlı padişahı olan II. Mehmet, II. Murat ( Hüdavendigar)’ın Candaroğlu Hatice Alime Hüma Hatun’dan olma oğludur. 30 Mart 1431’de Edirne’de dünyaya gelmiştir. 1444 ve 1451 yıllarında iki kez tahta çıkmış olup toplamda 31 yıllık saltanatı vardır.

Söz konusu mektubun akıllarda yer eden ünlü cümlesi; “Eğer padişah sen isen gel tahtına geç, yok eğer padişah ben isem sana emrediyorum gel ordunun başına geç.”

Bu sözler üzerine ikinci kez tahta geçen Sultan Murat haçlılara karşı Varna Kuşatması’nı başlatır ve Osmanlı tarihinde imzalanıp yürürlüğe girmeyen ilk antlaşma olan Edirne Segedin Antlaşması iptal olur.

Sultan İkinci Murat’ın 1541 yılında vefatı üzerine Şehzade İkinci Mehmet ikinci kez tahta geçer. 19 yaşında ikinci kez tahta geçen Sultan Mehmet Han’ın amacı Osmanlı toprakları arasında kangren olan Bizans İmparatorluğu’nu yok etmektir. Bu amaç uğruna daha evvel Yıldırım Bayazıt’ın yaptırdığı Anadolu Hisarı’nın ( Güzelce Hisarı) karşısına Rumeli Hisarı’nı ( Boğazkesen Hisarı) yaptırarak boğazdan Bizans’a gelebilecek yardımları önledi.

Rumeli hisarının planı bizzat Sultan Mehmet tarafından çizilmiştir. Vezirlerin dahi sırtında taş taşımasıyla yapılmış olan hisarın inşası sırasında Bizans İmparatoru Sultan Mehmet’e elçi göndererek kendi toprakları üzerine kale yapmanın ahde vefaya yakışmadığını söyler. Sultan Mehmet’in elçiye cevabı nettir. “Var git kralına söyle, O, rahmetli babam zamanında ahdi çok kereler bozmuştu, arada ahid mi kaldı ki vefadan bahseder. Toprak elçi göndermekle korunmaz. Bu topraklar onunsa gelsin kurtarsın; aksi halde hisarımı yaparım” diyerek niyetini belli etmiştir.

İstanbul’un fethi için çocukluğundan beri ilim ve fen öğrenen Sultan Mehmet Han bu kuşatma sırasında kullanılan topların soğutulması için zeytin yağı kullanmıştır. Havan topunun balistik hesaplarını yaparak dik mermi yollu ateşli silahının mucidi olarak bir kez daha tarihe adını yazdırmıştır.

İstanbul’un Fethi’yle birlikte Ayasofya Kilisesi’ni camiye çevirterek burasının daima cami kalmasını yazılı olarak ecdadına vasiyet etmiştir.

Gerçekleşen İstanbul’un Fethi ile Orta Çağ kapanıp Yeni Çağ başlamıştır. (Böyle anılmasının sebebi topun kullanılmaya başlaması üzerine dere beylik [toprak ağalığı] sisteminin yıkılması ve büyük krallıkların daha güçlü hale gelmesidir.)

Dünya milletlerine korku salan başarılı İstanbul’un Fethi ile Sultan Mehmet Han artık gözünü Avrupa’ya dikti. Hedef Kızıl Elma’dır. ( Türk bayrağını ulaştırmak istenen son toprak parçası.) Bu sebepledir ki 1481 yılında öldüğünde Hıristiyan dünyası haftalarca şenlikler düzenleyip halka yemek ziyafetleri sunmuştur.

8. Osmanlı padişahı II. Bayazıt’ın (sofu padişah) babasıdır.

Ana dili Türkçe’den başka Yunanca, Arapça, Latince, Farsça ve İbranice dillerini tercüme yapacak kadar iyi konuşurdu. Ayrıca matematik ve geometri konusunda da oldukça bilgilidir. Avni mahlası ile Allah aşkını dile getirdiği şiirler yazmıştır.

Türbesi İstanbul Fatih Cami yanındadır.

Sultan Abdülmecit’in oğludur. Henüz 10 yaşındayken annesi Tirimüjgan Sultan ölünce, bakımını Abdülmecit’in diğer çocuksuz eşi Piristû Kadın Efendi üstlendi. Piristû Kadın Efendi Abdülhamid’i kendi çocuğu gibi büyüttü. Babasının ölümünden sonra yerine geçen amcası Abdülaziz diğer şehzadelerle birlikte Abdülhamid’in eğitimiyle de yakından ilgilendi. Abdülaziz 1867 yılında çıktığı Avrupa gezisine Abdülhamid’i de beraberinde götürdü.

Amcası Abdülaziz’in 1876’da tahttan indirilmesi ve şüpheli koşullarda ölümü, ağabeyi V. Murat’ın tahta geçirildikten üç ay sonra ruhsal çöküntü geçirdiği iddiasıyla görevden alınarak Çırağan Sarayı’na hapsedilmesi olaylarına tanık oldu. 31 Ağustos 1876’da padişah ilan edildi ve 7 Eylül günü Eyüp’te kılıç kuşandı. Ağabeyinin yerine tahta geçirildikten sonra, her iki saltanat değişiminin mimarı olan Mithat Paşa’yı sadrazam yaptı.

33 yıl padişahlık yaptıktan sonra 27 Nisan 1909’da tahttan indirildi, 3 yıl Selanik’te bir konakta ev hapsinde tutulduktan sonra 1912’de İstanbul’a Beylerbeyi Sarayına getirildi. 10 Şubat 1918’de de İstanbul’da vefat etti. Büyükbabası için Divanyolu’nda yaptırılmış Sultan II. Mahmut Türbesi’inde yatmaktadır.

Seyid onbaşı 1889’da Balıkesir’e bağlı Havran ilçesinin Çamlık köyünde dünyaya geldi. 1909’da vatani vazifesini yapmak üzere askere giden Koca Seyid, üç senelik asker iken Balkan harbi patlak verince, birliğiyle birlikte savaşa katıldı. 1913’te Balkan savaşı sona erdi fakat o terhis edilmedi. 1914’te Birinci Dünya Savaşı başlayınca Çanakkale’de topçu eri olarak vazife aldı ve burada tek başına destan yazdı…

Seyid onbaşının 215 okkalık (275 kg) gülleyi bir başına kaldırıp, ağzına sürdüğü topla Ocean zırhlı gemisini boğazın kanlı sularına gömmesi, Çanakkale savaşının dönüm noktasıdır. İkindi çayını İstanbul’da içeceklerini düşünen haçlı zihniyeti, aylarca süren göğüs göğüse mücadeleden sonuç alamayınca, denizden Gelibolu sahilindeki topçu bataryalarını yıkarak ilerlemeyi düşünüyordu. Fakat bu hamleyi yaparken Seyid Onbaşı’yı hesaba katmamışlardı. Düşman saldırısı sırasında kısa bir süre baygınlık geçiren Koca Seyid, kendine geldiği zaman, etrafındaki bütün askerlerin şehit düştüğünü gördü. Düşman donanmasının boğazı geçmek üzere olduğunu görünce kendini toparladı ve tarif edilemez bir kuvvetle, top güllesini sırtladı! Daha önce top mermisi kullanmayan Koca Seyid’in ilk iki hamlesi boşa gitti ama üçüncü top, Ocean zırhlısını delip geçmeye ve düşman askerlerinin, karşılarında koca bir ordu durduğuna inanıp kaçışmalarına yetti. Tek başına koca ordu kadar korku saçan Koca Seyid’in bu kahramanlığı dillere destan oldu. Seyid Onbaşı, savaşın ardından Balıkesir’deki köyüne döndü ve burada mütevazı bir hayat yaşadı. Ömrünün sonuna kadar bir fabrikada hamallık yapan, devletin vermek istediği maaşı kabul etmeyen Seyid Onbaşı, 1939 yılında zatürreden öldüğünde, geriye, “mertlik, iyilik” bıraktı. Havran ilçesindeki Çamlık Köyü’nün adı, artık Kocaseyit Köyü. Seyid Onbaşı’nın burada, halen bir kızı ve 250’ye yakın torunu ikamet ediyor.

Kızı ve torunları Koca Seyid’i anlatıyor

“Babamın mezarını taşıtmadım”

Ayşe Yıkar

(Seyid Onbaşı’nın kızı)

Ayşe nine 98 yaşında. 4 yıldır kısmen felçli, yatağa mahkum, kulakları işitmiyor. Yakın zaman önce geçirdiği ufak bir kazada sağ kolu da kırılmış. İhtiyaçlarını geliniyle oğlu gideriyor. Elini öptük ve dizinin dibine oturduk. Ayşe nine, babası Seyid Onbaşı vefat ettiğinde 15 yaşındaymış. Onun nazarında da babası xçok güçlü, mert ve iyi yürekli’… Ayşe nine de babası gibi, çocukları ve torunlarıyla, mütevazı ve huzurlu bir ömür sürüyor. Fakat Ayşe ninenin, kahraman babasına dair hissettiği özleme, bundan 15 yıl kadar önce acı da eklenmiş. Babasının mezarını Havran ilçesine taşımak isteyen Belediye ile uzun bir süre karşı karşıya kalmış. Tamamen turistik amaç taşıyan bu projenin gerçekleşmesine şiddetle karşı çıkan Ayşe nine, kardeşleri ile birlikte günlerce babasının mezarı başında bekçilik yapıp, göz yaşı dökmüş.